Pojawienie się ostrego ból podczas przełykania to nieprzyjemna dolegliwość. Zwykle wskazuje na łagodny problem w gardle, ale może wiązać się także z ciężkimi stanami, które należy koniecznie skonsultować z lekarzem. Objawem czego może być ból, który pojawia się w gardle podczas połykania? Sprawdź!
Spis Treści
Ból gardła przy przełykaniu – czym jest odynofagia?
Niektóre osoby w czasie połykania śliny lub pokarmu skarżą się na odczuwanie bólu w gardle. Stan ten nazywa się odynofagią ustno-gardłową. Objawia się trudnościami w połykaniu pokarmów stałych, oraz płynów. Często podczas posiłku występują również suchy kaszel, krztuszenie się, kichanie, łzawienie oczu, katar i uczucie drapania w gardle [1].
Odynofagia może mieć różne przyczyny: od zwykłego zapalenia błony śluzowej przełyku spowodowanego przez infekcje po chorobę nowotworową. Silny ból gardła podczas połykania może być spowodowany również oparzeniem lub utknięciem ciała obcego w przełyku [1].
Ostry ból gardła przy przełykaniu – przyczyny
Ból gardła może pojawić się u osób w każdym wieku. Ma różne nasilenie: czasami bywa łagodny, a innym razem ostry i uciążliwy [2]. Zwykle wskazuje na stan zapalny rozwijający się na podłożu infekcyjnym. Najczęstszą przyczyną bólu gardła są zakażenia wirusowe, rzadziej bakterie [3]. W przypadku choroby wirusowej pojawiają się dodatkowe objawy m.in. gorsze samopoczucie, ból głowy, stan podgorączkowy, czasem bóle kostno-mięśniowe oraz nieżyt nosa z ograniczeniem jego drożności [4].
Jednak niekoniecznie ostry ból gardła przy przełykaniu musi być objawem infekcji wirusowej. Co jeszcze może oznaczać? Oto możliwe przyczyny odczuwanej dolegliwości:
- mononukleoza zakaźna [2];
- angina paciorkowcowa: bakteryjne zapalenia gardła i migdałków podniebiennych [3];
- zapalenie migdałka gardłowego lub językowego [4];
- ropień okołomigdałkowy lub ropień zagardłowym (bez towarzyszącego nieżytu nosa) [4];
- przewlekłe zapalenie zatok przynosowych [2];
- herpangina: infekcja wirusem HSV-1, opryszczkowe zapalenie gardła, jamy ustnej, dziąseł [3].
- ostre choroby zakaźne, takie jak: różyczka, płonica, błonica [3,4];
- przewlekłe zapalenie gardła spowodowane narażeniem na czynniki drażniące błonę śluzową gardła, takie jak alkohol czy dym tytoniowy [2];
- alergia [3];
- nieżyt nosa [3];
- refluks przełyku [3].
Domowe sposoby na ostry ból gardła przy przełykaniu – czy są pomocne?
W większości przypadków na silny ból gardła pomaga leczenie objawowe. Nie ma konieczności wdrażania antybiotyku. Tak jest na przykład, gdy infekcja ma podłoże wirusowe.
W pierwszej kolejności trzeba przyjąć środki służące zmniejszeniu bólu, stanu zapalnego i obkurczeniu błony śluzowej. Wskazane jest stosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Warto również sięgnąć po aerozol na gardło, który miejscowo znieczula i zmniejsza stan zapalny. Powszechnie stosowane są także tabletki do ssania [3].
Przy ostrym bólu znaczenie ma także nawilżanie błony śluzowej gardła. Dlatego warto przeprowadzić płukanie gardła wodą z solą. Pomaga również picie małymi łykami ciepłego mleka z miodem [2].
Trudności w przełykaniu – kiedy udać się do lekarza?
Gdy domowe sposoby nie pomagają, a dostępne w aptece środki bez recepty nie przynoszą ulgi, trzeba skorzystać z wizyty u lekarza rodzinnego lub laryngologa. Leczenie odynofagii uzależnione jest od przyczyny bólu gardła. Gdy jest on bardzo silny, może być objawem poważnych chorób [2].
Należy niezwłocznie skorzystać z pomocy lekarskiej w przypadku:
- przewlekłego bólu gardła [2];
- nagłego pojawienia się silnego bólu bez cech infekcji [2];
- nawracających dolegliwości bólowych [4];
- uczucia ciała obcego w gardle [4];
- trudności w połykaniu [2];
- krwawienia [2];
- zaflegmienia nisko w gardle [4];
- gdy zapach z ust jest nieprzyjemny [2].
Konsultacja u lekarza jest konieczna także w sytuacji, gdy ból pojawia się po jednej stronie gardła i z czasem się nasila oraz przeszkadza podczas przełykania. Może to być oznaka choroby nowotworowej [2]. Dlatego nie wolno lekceważyć niepokojących oznak bólu gardła.
Opracowano na zlecenie partnera Chlorchinaldin
Bibliografia:
[1] Kotynia J., Małecka-Wojciesko E., Dysfagia i odynofagia. Interna – mały podręcznik, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.12 (dostęp: 05.07.2023)).
[2] Wiercińska M., Ból gardła – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/105644,bol-gardla (dostęp: 05.07.2023)).
[3] Kalicki B., Milart J., Wachnicka-Bąk A., Placzyńska M., Jung A., Ból gardła – kiedy leczenie objawowe jest niewystarczające?, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2012, 8 (2), p. 107-110.
[4] Szołdra-Seiler A., Ból gardła – etiologia, diagnostyka, różnicowanie, 2013 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/grypa/lista/85967,bol-gardla-etiologia-diagnostyka-roznicowanie (dostęp: 05.07.2023)).
